🎈 Bir Mıknatıs Başka Bir Mıknatıs Dışında Hiçbir Maddeye

Fe(demir) elementi de başka bir element ile bir araya gelerek bir bileşik oluşturunca artık mıknatıs tarafından çekilmez olur. Fakat, kabın ısınması, her zaman bir kimyasal tepkimeyi başlatmaya yetmeyebilir. Çünkü, her tepkimenin başlaması için belli bir seviyenin üzerine kadar ısıtılması gerekir. Ancak bir enkarnasyonun ötesinde devam eden bir şey olabilir, her yaşadığımız hayatta “maddeye” dönüşür ve deneyimlerimizi mıknatıs gibi çekebiliriz. Bu, sadece bir yaşama sığmayan çabaları ve bilinci aşan bir faktör olabilir. Bir de kontrolümüzün dışında olan aile mirasının da etkisi olabilir. MIKNATISve ÖZELLİKLERİ Magnetik adı verilen demir oksit (Fe 3 O 4) bileşiği tabii bir mıknatıs olarak bilinir. Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Üç çeşit mıknatıs vardır. 1. Doğal mıknatıs : Doğada oluşan ve taş olarak bulunan mıknatıslardır. 2. MiknatisBir mıknatıs başka bir mıknatıs dışında hiçbir maddeye ile ayirma yöntemini başka nerelerde kullanabiliriz? konusu ile ilgili uzun bir yazi örneği ; Cevap :Miknatis ile ayirma yöntemi demir, nikel, kobalt maddelerini ayirmak için kullanilir. 7 gram/ cm3 olarak belirlenmiştir. Bu mıknatısılar demir tozu içine İdealizm Felsefede, en geniş anlamıyla, tinsel güçlerin evrendeki tüm süreçleri ya da olup bitenleri belirlediğini savlayan tüm Felsefe öğretilerini içerecek biçimde kullanılan "idealizm" terimi, varolan her şeyi "düşünce"ye bağlayıp ondan türeten; düşünce dışında nesnel bir gerçekliğin varolduğunu, başka bir 1 En kolay yol, önceden işaretlenmiş başka bir mıknatısı kullanmaktır. İşaretli mıknatısın Kuzey kutbu işaretsiz mıknatısın Güney kutbuna çekilecektir. 2) Çift sayıda mıknatıs alır ve yığının ortasında bir ipi kıstırırsanız ve mıknatısları ip üzerinde serbestçe dönebilmeleri için sallarsanız Minik mıknatısın magnetik çekim alanı azalmış olur. Mıknatıs ne kadar bölüme ayrılsa da, gene her parçasının şimal (N) ve (S) kutbu. vardır. Bu özellik kaybolmaz. Bir mıknatıs yüksek sıcaklığa kadar ısıtılırsa, mıknatıslığı zayıflayarak kaybolur. 16. Michael Faraday ve Elektromanyetizmanın Doğuşu. Levent Özkarayel Bilim İnsanları, Bilimsel Makaleler, Fizik, Popüler Bilim Eylül 11, 2014. Aralık 28, 2014. 18 Minutes. Michael Faraday’ın yaşamı, birtakım yetersizliklerin, sıkıntıların, azimle, kararlılıkla ve arzuyla alt edilebileceğinin kuşkuya yer bırakmayan bir Cevap : Bir mıknatıs başka bir mıknatıs dışında başka bir maddeye itme kuvveti uygular mı? Mıknatıs, manyetik alan üreten nesne veya malzemedir. Demir, nikel, kobalt gibi bazı metalleri çeker, bakır ve alüminyum gibi bazı metallere ve metal olmayan malzemelere etki etmez. Demir, kobalt, nikel ve ayrıca bu ferromanyetik Modeli daha da geliştirmek gerekirse; merkezde küp şeklinde bir evren ve bu evrenin dışında onu çevreleyen ve maddeye katı, sıvı, gaz ve plazma halini veren dört farklı özellikte mıknatıs içeren Jiroskobik bir yapı düşünülebilir. Bu dört farklı mıknatıs aynı zamanda evrendeki dört kuvvetin de oluşumunu sağlar. Orijinaldenalıntı: cowsmilk. Mıknatıs enerjiye sahip değildir. Mıknatıs ile elektrik üretmek için dışarıdan enerjiye ihtiyaç vardır. Mıknatıs EM yayar ama 0 Hz frekanslıdır. Enerji frekans arttıkça artacağı için frekans sıfır ise enerji de sıfırdır. Ben hareket enerjisi elde etmeyi kastetmiştim yine de sağol.Bir Mıknatısaltın parçasının üstünde tutulur. Altın, mıknatısı çeken bir mıknatıs değildir, bu nedenle mıknatıs ona çekilirse, taklit edildiğini ya da altından daha fazla metal içerdiğini gösterir, ancak mıknatısa cazip gelmesi altının gerçek olduğunu göstermez. Diğer metallerin çekici olmadığı. Yoğunluk Testi 543L. eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > kelimede anlam, sözcükte anlam ile ilgili konu anlatımlar EŞ ANLAM NEDİR EŞ ANLAMLI SÖZCÜKLER EŞ ANLAM ÖRNEKLERİ EŞ ANLAMLI KELİMELER NELERDİR ANLAMDAŞ KELİMELER ANLAMDAŞ SÖZCÜKLER NEDİR ÖRNEKLERİ ÖZELLİKLERİ 2 TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM Yazılışları FARKLI, anlamları AYNI olan kelimelere eş anlamlı kelime denir. Eş anlamlı kelime anlamdaş kelimenin diğer eş anlamlısıdır. Aynı varlığı, nesneyi ya da kavramı gösteren sözcüklerdir. Eş anlamlı sözcükler birbirlerinin yerine kullanılabilir. Eş anlamlılık çoğunlukla Türkçe sözcüklerle dilimize yabancı dillerden girmiş sözcükler arasındadır. Aslında hiçbir dilde birbirinin tıpatıp aynısı olan eş anlamlı sözcük yoktur. Bu tür sözcüklerin ilk bakışta anlamlarının aynı olduğu sanılır. Fakat çok ince bir anlam ayrılığı vardır. Bugün dilimizdeki "çevirmek, döndürmek", "yollamak, göndermek", "bıkmak, usanmak" sözcükleri görünüşte eş anlamlı sayılabilir. Fakat aslında bu kelimeler ayrı köklerden bilgi türemiş ve anlamca birbirine çok yaklaşmış olan sözcüklerdir. Örnekler İri - büyük - kocaman Bitmek - tükenmek Cihan - dünya - alem Üzüntü - gam - keder Diyar - ülke ırmak - nehir kalp - yürek - gönül siyah – kara cevap – yanıt kalp – yürek – gönül kelime – sözcük ileti – mesaj özgün – orijinal dil – lisan bellek – hafıza uygarlık – medeniyet al – kırmızı misafir – konuk fiil – eylem model – örnek ölçüt – kıstas – kriter belgegeçer – faks ilginç – enteresan varsıl – zengin yoksul – fakir kıymet-değer, cevap-yanıt, sene-yıl, medeniyet-uygarlık, imkan-olanak, acele-ivedi, zelzele-deprem, yoksul-fakir, misafir-konuk, sınav-imtihan, yöntem-metot, mesele-sorun, fiil-eylem, kelime-sözcük, vasıta-araç Kara – Siyah / Mektep – Okul / Talebe – Öğrenci Pay – Hisse / Doktor – Hekim / Barış – Sulh Okul – Mektep / Savaş – Harp / Star – Yıldız Anne – Valide / Amaç – Gaye / Ak – Beyaz Kırmızı – Al / Duygu – His / Aş – Yemek Hız – Sürat / Hasret – Özlem / Ad – İsim Ün – Şöhret / Sözcük – Kelime / Eksiksiz – Tam deprem-yer sarsıntısı-zelzele, kimi zaman-ara sıra-zaman zaman-arada bir-bazen İstek – Arzu / Yüzyıl – Asır / Yönetim – İdare Misafir – Konuk / Lisan – Dil / Müsaade – İzin Buluş – İcat / İlave – Ek / Sınav – İmtihan gibi örnekler çoğaltılabilir. UYARI Bazı durumlarda anlamdaş kelimeler birbirinin yerini tutamaz “kara bahtlı” kelime grubunda “kara” kelimesinin yerine “siyah” kelimesini kullanamazsınız. Çünkü iki kelimenin kökeni ne olursa olsun anlamdaş veya yakın anlamlı olabilmesi için aynı anlam özelliğini taşımaları gerekir. UYARI Sözcükler, her zaman kullanıldıkları cümle içerisinde ele alınmalıdır. Tek başına eş anlamlı gibi görünen sözcükler cümle içerisindeki kullanımlarında her zaman birbirlerinin yerini tutmayabilir. SİYAH – KARA Kara gözlü, uzun boylu bir delikanlıydı. SİYAH’la eş anlamlıdır. İhtiyar, kara talihinden şikâyet ediyordu. SİYAH’la eş anlamlı değildir. AK – BEYAZ Saçlarında beyazlar fazlalaşmıştı. ”AK”la eş anlamlıdır. Bakkaldan beyaz peynir al. ”AK”la eş anlamlı değildir. UYARI Bir sözcüğün eş anlamlısı kullanıldığı cümleye göre değişebilir. Bu elbise bana bol oldu. geniş Bu sene bol para kazandım. çok Ekinler büyümeye başladı. olgunlaşmak Kampanyaya ilgi büyüyor. artmak UYARI Aynı cümlede eş anlamlı sözcüklerin kullanılması gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğuna yol açar. Buluş ve icatlar sayesinde yaşamımız kolaylaştı. Toplumca yoksul ve fakirlere yardım etmeliyiz. Onun beğeni ve zevklerine güvenirim. Kanıt ve delil yetersizliğinden suçsuz bulundu. KELİMEDE ANLAM, SÖZCÜK DÜZEYİNDE ANLAM ÖZET ANLATIM GERÇEK ANLAM, TEMEL ANLAM Bir sözcüğün anlattığı ilk ve asıl kavrama temel anlam denir. Temel anlam o dili konuşan herkesçe bilinen ve en yaygın olan anlamdır. Örneğin, ayak sözcüğünün temel anlamı canlıların yürümesini sağlayan organdır. "çocuğun ayağı ezilmiş cümlesinde" ayak sözcüğü temel anlamıyla kullanılmıştır. Örnek => Boğazımda bir yanma var. Temel Anlam => Ayağında eski bir spor ayakkabı var. => Biraz sonra toprak bir yola girdik. => Kanadı kırık bir martı gördüm. => Yataktan kalkarken başımı duvara çarptım. => Dün gece erken yattım. => Sıcak çorbayı içince rahatladım. => Dolaptan temiz elbiselerini çıkardı. => Ahmet'in burnu iyi koku alır. => Ağzında yaralar oluşmuştu. => Elini hırsla masaya vurdu. => İri hantal gövdesini zorlukla sürüklüyor gibiydi. => Gölün kıyılarını yapraksız, bodur ağaçlar kuşatmıştı. Bir sözcüğe temel anlamının dışında yeni yeni anlamlar yükledikçe anlamının da derece derece soyutlaştığı görülür. Örnek => Törende, Kurdeleyi köyün muhtarı kesti. Somut temel anlam => Patates doğrarken parmağını kesti. Somut yan anlam => Oyun kağıdını ortadan kesti. Somut yan anlam => Onunla olan bütün ilişkisini kesti. Soyut mecaz anlam Bir sözcük tek başına kullanıldığında temel anlamını korur. Ancak cümle içinde temel anlamından uzaklaşabilir. Örnek "Kaçmak" sözcüğünün temel anlamı "bir yerden gizlice ve çabucak uzaklaşmak"tır. => "Ben çalışmaktan hiçbir zaman kaçmam." cümlesinde temel anlamından uzaklaşmıştır. Sözcüklerin Temel Anlamlarıyla İlgili Dikkat Edilecek Noktalar Temel anlamı somut olan sözcükler, öncelikle somut ve mecaz anlamlar kazanır. Örnek "ateş" sözcüğü, temel anlamıyla düşünüldüğünde "bir nesnenin etrafa ısı ve ışık yayarak yanması" biçiminde açıklanabilir, temel anlamı somuttur. => Gençler, kumsalda büyük bir ateş yakmışlardı. Temel anlam => Hastanın ateşi sabaha kadar düşmüştü. Somut yan anlam => Şu yağan kar bile yüreğimdeki ateşi söndüremez. Soyut mecaz anlam MECAZ ANLAM Sözcüklerin cümle, dize veya deyim içine girdiklerinde, gerçek anlamlarından tamamen sıyrılarak başka bir sözcük ya da kavram yerine kullanılmasıyla kazandığı anlama mecaz değişmece anlam denir. Mecaz anlam, Sözcüğün sürekli olmayan, kullanım içinde geçici olarak üstlendiği anlamdır. Örnek => Müşteriden para sızdırmak için elinden geleni yapardı. => Satıcının o ince ve tiz sesi kulaklarımızda patlıyordu. => Bugünlerde havasından yanına varılmıyor. => Bu hayırsız evlat için insan kendisini ateşe atar mı? TERİM ANLAM Bilim sanat, spor, ya da çeşitli meslek dallarıyla ilgili özel kavramları karşılayan sözcüklerdir. => Nota müziğin anahtarı gibidir. => Rakip takım birazdan penaltı atışı yapacak. => Marmara fay hattı tehlikeli sinyaller veriyor. => Güreşçimiz, finalde rakibini tuşla yendi. => Matematik öğretmenimiz tahtaya bir doğru çizmemizi istedi. => Şiirde aynı eklerin ya da sözcüklerin tekrarlanmasına redif denir. NOT Bazen bir sözcük gerçekte terim değilken terim olarak kullanılabileceği gibi, gerçekte terim olan bir sözcük de terimlikten çıkabilir. => Polis bir hücre daha ortaya çıkardı. terimlikten çıkma => Sinop burnu Türkiye'nin en kuzey noktasıdır. terimleşme NOT 2 Bir sözcük birçok dalda terim olabilir. => Bitkiyi toprağa bağlayan kökleridir. => Dört, kök dışına iki olarak çıkar. => Hiçbir ek almamış sözcüğe kök denir. YAN ANLAM Temel anlamıyla bağlantılı olarak zamanla ortaya çıkan değişik anlamlara yan anlam denir. Sözcüğün gerçek anlamının dışında, ancak gerçek anlamıyla az çok yakınlık taşıyan yeni anlamlar kazanması yan anlamı oluşturur. Bir sözcüğün yan anlam kazanmasında genellikle yakıştırma ve benzerlik ilgisi etkili olmaktadır. Meselâ “göz” dendiğinde akla ilk gelen, kelimenin temel anlamı olan organ adıdır. Ama “iğnenin gözü”, “çantanın gözü”, masanın gözü” tamlamalarındaki anlamlar benzetme yoluyla kazandırılmış yeni anlamlardır. Bunlara da yan anlam denir. Meselâ, “düşmek” kelimesi “Meyveler tek tek yere düştü” cümlesinde temel anlamda; “Çocuğun pantolonu düşüyordu”, “Bu yılın ilk karı düştü” ve “Kavakların gölgesi yola düştü” cümlelerinde yan anlamdadır. Örnekler Beşiktaş sırtlarına ağaç dikiyorlar. arka taraf Gülün tomurcukları sabahleyin patlamış. Uçağın kanadı havada parçalanmış. Başı kırık bir çiviyi sökmeye uğraşıyor. Bu dalda başarılı olabileceğimi sanıyorum. Köprünün ayağına bomba koymuşlar. Şişeyi boğazına kadar doldurdu. Kapının kolunu kırınca babamdan azar işittim. Benim yetiştirdiğim öğrenciler daha başarılı. Yokuşun başına kadar koştuk. GERÇEK MECAZ TERİM ANLAMI DAHA İYİ ÖĞRENEBİLMENİZ İÇİN AŞAĞIDAKİ VİDEOYU İZLEYEBİLİRSİNİZ Somutlaşma ve soyutlaşma Dilimizde kelimeler sadece bir anlamda kullanılamaz. Yani bir kelime birden fazla yerde ve çok farklı anlamlarda kullanılabilir. Onun için somutlaşma ve soyutlaşma, bilgi dilimizdeki kelimeler için her zaman mümkündür. Somut anlamıyla “geçilen yer” demek olan “yol” kelimesi “yöntem, metot” anlamına gelerek soyutlaşmıştır. Yakıştırmaca Kendi adı olmayan ya da adı olduğu hâlde bilinmeyen varlıklar çeşitli özellikleri nedeniyle uygun olan kelimelerle adlandırılır. Buna yakıştırmaca denir. Uçağın kanadı, masanın gözü, ayakkabının burnu vb ARGO ANLAM Sadece belli bir topluluk ya da meslek tarafından kullanılan özel sözcüklerden oluşan dile argo denir. Argo, dil içinde bir dil gibidir. Külhanbeylerinin anlaşma vasıtası da denebilir. Küfürle karıştırılmamalıdır. Argonun varlık sebebi kolay ve çekici anlatımı yakalama isteğidir. Şekil ev anlamda ölçüsüzlük ve mübalâğa esastır. Bağımsız ve sorumsuz yaşayışın dilidir de denebilir. Dışa dönüklük, boşalma, rahatlama argoda sınırsızdır. Her şeye küfür kelimeleri kullanmadan küfredilir. “Canına yandığımın dünyası” gibi. abdestini vermek azarlamak aklına tükürmek birinin düşüncesini beğenmemek röntgenci kadınları gizlice gözetleme alışkanlığı olan erkek piliç gibi güzel ve sevimli kız mektep çocuğu acemi, toy zokayı yutmak aldatılıp zarara sokulmak yutmak iyice eksiksiz olarak öğrenmek arakçı hırsız bal kabağı aptal, beyinsiz torpil, moruk, çakmak sınıfta kalmak, asılmak... EŞ ANLAM Yazılış ve okunuş bakımından farklı fakat anlamca aynı olan kelimelerdir. Bu tür kelimeler birbirlerinin yerini tutabilir. Anlamdaş kelimelerin birisi genelde yabancı kökenlidir. Örnekler kıymet-değer, cevap-yanıt, sene-yıl, medeniyet-uygarlık, imkân-olanak, acele-ivedi, zelzele-deprem, yoksul-fakir, misafir-konuk, sınav-imtihan, yöntem-metot, mesele-sorun, fiil-eylem, kelime-sözcük, vasıta-araç... Fakat bazı durumlarda anlamdaş kelimeler birbirinin yerini tutamaz "kara bahtlı" kelime grubunda "kara" kelimesinin yerine "siyah" kelimesini kullanamazsınız. Çünkü iki kelimenin kökeni ne olursa olsun anlamdaş veya yakın anlamlı olabilmesi için aynı anlam özelliğini taşımaları gerekir. ZIT ANLAM Anlamca birbirinin karşıtı olan kelimelerdir. Örnekler siyah-beyaz, uzun-kısa, aşağı-yukarı, ileri-geri, var-yok, gelmek-gitmek, Tüm kelimelerin zıt anlamlısı yoktur. Eylemlerde de durum aynıdır. Bir eylemin olumsuzu o eylemin karşıtı satılmaz. "sevinmek" karşıtı sevinmemek değil "üzülmek"tir. Kelimeler arasındaki karşıtlık cümledeki kullanıma göre değişir. "doğru" kelimesinin zıt anlamlısı bir cümlede "eğri" olurken, diğerinde "yanlış" olabilir. İki kelimenin kökeni ne olursa olsun anlamdaş, yakın anlamlı veya zıt anlamlı olabilmesi için aynı anlam özelliğini taşımaları gerekir. Meselâ, siyah ile beyaz, ancak ikisi de gerçek temel anlamda oldukları zaman zıt anlamlı olurlar. Hafif olmayan anlamındaki “ağır” kelimesinin "ağır" olmayan anlamındaki "hafif"le zıt anlamlı olabilmesi için ikisinin de gerçek temel anlamda kullanılması gerekir. SOMUT SOYUT ANLAM Sözcükler varlıkları ve kavramları karşılar. Varlık, madde olarak bulunan yani duyu organlarıyla algılanabilen bir nitelik taşır. İşte duyu organlarımız yardımıyla algılayabildiğimiz sözcüklere somut anlamlı sözcükler denir. Örnekler "ağaç, insan, dağ, kalem, bulut..." somut sözcüklerdir. Ama kavramlar duyu organlarımız ile algılanamaz. İşte bu tür sözcüklere de soyut anlamlı sözcükler denir. Örnekler "Üzüntü, sevgi, özlem, kin, akıl" gibi sözcükleri herhangi bir duyumuzla algılayamayız. YAKIN ANLAM Yazılışı ve okunuşu farklı olan, anlamdaş gibi göründüğü hâlde birbirinin yerini tamamen tutamayan, yani aralarında anlam ayrıntısı bulunan kelimelerdir. Bunlar çoğunlukla Türkçe kelimelerdir. göndermek-yollamak, bezmek-bıkmak-usanmak, dilemek-istemek, çevirmek-döndürmek, söylemek-demek-konuşmak, eş-dost, hısım-akraba, bakmak-seyretmek, Kardeşim sana küsmüş. Kardeşim sana kırılmış. Kardeşim sana gücenmiş. Kardeşim sana darılmış. Birinci cümlede bir "kesinlik ve aşırılık" anlamı, ikinci cümlede bir "esneklik, hatta hoşgörü" anlamı, üçüncü cümlede "üzülmek" anlamı, dördüncü cümlede "gücenip görüşmez olmak" anlamı vardır. SESTEŞ KELİMELER, EŞSESLİ KELİMELER Yazılışı ve okunuşu aynı olduğu hâlde anlamları farklı olan kelimelerdir. Bunlar yalın hâlde olabildikleri bilgi gibi ek almış hâlde de olabilirler. Şiirde cinas olarak kullanılır ve cinaslı kafiye yapılır. Gül 1. çiçek, 2. gülmekten emir Kır 1. kırsal alan, 2. kırmaktan emir, 3. beyaz Yazma 1. baş örtüsü, 2. yazmaktan olumsuz emir, 3. yazma işi Ek almış kelimelerle, ek almış ve almamış kelimeler arasında da eş seslilik söz konusudur. Bu ekler görevce farklı ekler de olabilir Siyah anlamındaki "kara" ile "kar-a" -a yönelme hâl eki gibi Oyuncakları olmuş çocukların kurşunlar? Zalimler her saat taze fidanları kurşunlar? Neden kondun a bülbül kapımdaki asmaya Ben yarimden vazgeçmem götürseler asmaya "hala" ve "hâlâ", "kar" ve "kâr", "adet" ve "âdet" kelimeleri eş sesli değildir. Okunuşları ve anlamları farklıdır. YASIMA KELİMELER Doğada duyulan seslerin taklit edilmesiyle oluşan sözcüklere yansıma denir. "Suyun şırıltısı insanı dinlendirir." "Kedinin acı miyavlaması ile uyandım." "Şu cızırtıyı durdurun artık." cümlelerindeki altı çizil sözcükler birer yansımadır. Çünkü bu sesleri biz doğada duyuyoruz. “TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN >>>TIKLAYIN>>TIKLAYIN>>TIKLAYINYorumu aile - kodak, odbaşı anten - sırgavıl asansör - götürge avukat - aklavcı bisiklet - çalınga boks - kunt ciddi - salmaklı çikolata - itimil dans - büy domates - kızanak ekonomi - denlik elektrik - çıngı elektronik - çıncalık feminist - hatuncu feminizm - hatunculuk film - yanka fotoğraf - yaçın gazete -yenün hayvan - döngül kahvaltı - ertirlik kamera - sınalga kamp - düşerge makine - kılga mıknatıs - çaşak mühendis - kıvcı müzik - küy nostalji - eslem otel - konakçı patates - çisil penguen - karabat petshop - tömsatan piramit - köpyak plaj - çimerlik polis - sakçı, kınç program - bağdarlama radyo - ünalgı selfie - özçekim, görçek sigara - çilim taksi - tutgit takvim - gündizme, dallık, köm telefon - alısün teleskop - bönk televizyon - sınalgı üniversite - birdem vantilatör - yelletke ->Yazan S. Kılıbık>Yazan damla >Yorum ayyyy çok tesekkür ederim çok yardimci oldunuz. >>>YORUM YAZ<<< Manyetit Magnetite Nedir? Manyetit nedir? Doğal mıknatısın ilmi adıdır. Manyetit aslında bir demir mineralidir. Düzgün sekiz yüzlü kristal yapıda, demir cevheridir. Bir diğer ismi ise ferro ferrik oksittir. Manyetit, kaya minerali olarak da bilinir. Manyetit taşı Bir taş ismi olan manyetit, kimya alanında incelenir. Formülü Fe3 O4 veya FeOFe3O3 olan mineraller grubudur. Ticari miktarlarda Ural Dağları, İsveç, Norveç, Romanya, New York, Pensilvanya ve Ufah ta bulunur. Filizlerin bazıları Superior Gölü bölgesinde bulunur. Manyetit Özellikleri Nelerdir? Manyetitin kendine has birden fazla özelliği vardır. Kuvvetli manyetik özelliğine sahiptir. Bu önemli özelliğinden dolayı eski çağlardan beri bilinmektedir. Küp şeklinde kristalleşir. Metal parlaklığında siyah ve saydamsız mineraldir. Özgül ağırlığı 4,9’dan 5,2’ye kadar değişmektedir. Mıknatıs taşı olarak da bilinir. Sertlik 5,5 ila 6,5 arasındadır. İçinde birbirinden çok farklı mineraller bulunur Ferrimanyetiktir Ana demir cevherlerinden biridir Demir oksitlerinden biridir Doğal halinde bütün demir metallerini çekim gücüne sahiptir Birçok hammaddenin saflaşmasını sağlar İçinde birbirinden çok farklı mineraller bulunur Manyetit Mıknatıs Taşı Nerelerde Bulunur? Manyetit yani mıknatıs taşı kolay bulunan bir mineral değildir. Özel bir taş olmasından dolayı farklı kullanım alanlarına sahiptir. Manyetit yani mıknatıs taşı sülfit yataklarında bulunur. Ayrıca magmatik kayalardan da oluşan bir taş daha çok mineral türüdür. Mıknatıslanma Nedir? Yöntemleri Nelerdir? Mıknatıslanma nedir Mıknatıslanma veya mıknatıslanma vektörü bir maddenin manyetik durumunu belirten niceliktir. Bu vektörün büyüklüğü, maddenin birim hacminin net manyetik momentine eşittir. Mıknatıslanmanın ve madde içindeki manyetizmanın kaynağı elektronların yörüngedeki hareketleridir. Mıknatıslanma vektörü M harfi ile gösterilir. Mıknatıslanma aşağıdaki eşitlikle tanımlanır M mıknatıslanmayı, m manyetik momenti, V hacmi, N ise V hacmindeki manyetik momentlerini sayısını gösterir. N / V, birim hacimdeki manyetik moment sayısı n ile gösterilir. Mıknatıslanmanın birimi A / m dir. Maxwell denklemlerinde mıknatıslanma Manyetik alanlar, elektrik alanları, yük yoğunluğu ve akım yoğunluğu Maxwell denklemleriyle tanımlanmıştır. B, H ve M arasındaki ilişki Bir maddedeki toplam manyetik alan B, çevre akımlarından oluşan H manyetik alan şiddetiyle, maddenin iç dinamiklerinden kaynaklanan M mıknatıslanmasının vektörel toplamına eşittir. Yani, M ve H arasında da bir ilişki vardır. Diyamanyetik ve paramanyetik maddeler için bu iki nicelik doğru orantılıdır. χm manyetik duygunluk denilen boyutsuz bir çarpandır. Ferromanyetik maddelerde ise manyetik kesiklikten dolayı M ile H arasında doğrudan bir ilişki yoktur. Mıknatıslanma Nasıl Olur? Doğal mıknatıslar kullanılarak üç tür yöntemle geçici olarak mıknatıs elde edilebilir. Bir maddenin mıknatıslık özelliği olabilmesi için manyetik madde olmalıdır. Kobalt, demir, nikel gibi mıknatıs yapımında kullanılan maddelere manyetik madde adı verilir. Herhangi bir manyetik maddede mıknatıs gibi davranan minik bölgeler düzensiz bir şekilde bulunur. Bölgeler birbirlerinin manyetik etkisini yok ettikleri için madde mıknatıslık özelliği göstermez. Manyetik madde, bir mıknatısın manyetik alanına girdiği zaman bölgeler düzenli bir duruma gelir. Bu durumda madde mıknatıslanır. Manyetik madde birkaç yöntemle mıknatıslanmaktadır. Bu yöntemlerin kontrollü ve en etkilisi elektrik akımı ile mıknatıslandırmadır. Mıknatıslık özelliği atomların yapısındaki elektronların hareketinden kaynaklanır. Mıknatıslanma ve Mıknatısın Özelliğini Kaybetmesi Elektrik akımı ile mıknatıslanma Manyetik maddeleri mıknatıslandırma yöntemleri; Dokunma ile mıknatıslanma Etki ile mıknatıslanma Sürtme ile mıknatıslanma Dokunma İle Mıknatıslanma Çelik yada demir dokunma, etki ve sürtünme ile mıknatıslanır. Bir mıknatıs çubuk yumuşak demirden yapılmış bir çiviye dokundurulduğunda çivi, sanki bir mıknatıs gibi demir tozlarını çeker. Bu duruma dokunma ile mıknatıslanma adı verilir. Dokunma ile mıknatıslanma Etki İle Mıknatıslanma Mıknatıs olmayan bir çiviyi, mıknatısın kutuplarını birine yaklaştıralım. Ama dokunmasına izin vermeyelim, yine de çivinin demir tozlarını çektiğini görürüz. Çivi mıknatıslanmıştır. Çivinin mıknatısa yakın olan ucu ayrı kutup, uzak olan ucu ise mıknatısla aynı kutup adını alır. Buna etki ile mıknatıslanma denir. Etki ile mıknatıslanma Sürtünme İle Mıknatıslanma Mıknatıslanmamış bir demir çubuk mıknatıs çubuğa aynı yönde sürtüldüğünde çelik çubuk tekrar mıknatıslanır. Buna da sürtme ile mıknatıslanma adı verilir. Mıknatıslanmamış bir demir çubuk şekilde ki gibi mıknatıs çubuğa aynı yönde sürtüldüğünde çelik çubuk mıknatıslanır. Bu duruma sürtme ile mıknatıslanma denir. Sürtünme ile mıknatıslanma Mıknatıs, özelliğini üç nedenden dolayı kaybeder Mıknatısa sert bir darbe ile vurulması Mıknatısın oksitlenmesipaslanması Mıknatısın yüksek ısıya maruz kalması BENZER KONULAR Mıknatıs Çeşitleri Nelerdir? Mıknatıs Nedir? Elektromıknatıs Nedir? Elektromıknatıs Nedir? Çalışma Prensibi Elektromıknatıs nedir. Basit bir manyetik cisim üzerine sarılan bakır telden akım geçirilerek oluşturulan geçici mıknatısa elektromıknatıs denir. Yalıtılmış ince kabloların ham demire sarılıp, kablolardan akım geçirilmesiyle meydana gelir. Elektrik akımının etkisi ile mıknatısın özelliklerini gösterebilen magnetik maddelere elektromıknatıs denir. Yapısı Elektromıknatıs electromagnet, bir manyetik nüve ve nüvenin üzerine sarılan bir bobinden oluşur. Bir bobinden akım geçirildiği zaman etrafında daha güçlü bir manyetik alan meydana gelir. Bu manyetik alan, nüve üzerinden dolaşarak nüvenin mıknatıs özelliği göstermesini sağlar. Elektromıknatısın oluşturduğu manyetik alan, mıknatısın manyetik alanı ile benzerlik gösterir. Elektromıknatıs Electromagnet nüvesi yumuşak demirden veya aynı özellikteki saçlardan yapılır. Çünkü elektromıknatısın akımı kesildiğinde nüvenin de manyetik özelliği sona ermesi gerekir. Elekromıknatısın her iki ucu da manyetik maddeleri çeker. Elektromıknatıs Çalışma Prensibi Mıknatıslayıcı kobalt, demir, nikel gibi maddelerden yapılır. Kısa süre içinde manyetik duruma gelir. Manyetik kuvvetin etkisi bittiğinde tüm mıknatıslık etkisini kaybederler. Elektromıknatıslara aynı zamanda geçici mıknatıs adı da verilir. Manyetik alan oluşumu Geçici mıknatıs olarak saf demirin yavaş yavaş soğutulmasıyla elde edilen yumuşak demir kullanılır. Yumuşak metaller çok kolay atom kaybettiklerinden mıknatıslanmaları da kolay olur. En çok kullanılan alaşım silisli yumuşak demirdir. Elektromıknatıs, bobin içine yumuşak demirin konulmasıyla yapılır. Bobinden akım geçtiği süre içinde mıknatıslık özelliği devam eder. Akım kesilince mıknatıslık etkisi kalkar. Elektromıknatıslardan sağlanan manyetik alan, sürekli mıknatıslardan sağlanan manyetik alandan oldukça büyüktür. Elektromıknatıslar elektrik motorları ile jeneratör ve alternatörlerde kullanılır. Elektromıknatısın Kutupları Bütün mıknatıslar N ve S olmak üzere iki kutupludur. Elektromıknatıslar, çubuk mıknatıs özelliklerini gösterirler. N ve S olmak üzere iki kutbu vardır. Bu kutuplar arasında manyetik alan yani kuvvet çizgileri yani manyetik alan oluşturur. Manyetik alanın yönü N kutbundan S kutbuna doğrudur. Elektromıknatısın electromagnetin kutuplarının yönü iletkenden geçen akım yönüne bağlıdır. Elektromıknatısın bağlandığı üretecin kutupları değiştirilirse elektromıknatısın kutuplarının da yönü değişir. Bundan dolayı manyetik alanın yönü de değişir. Elektromıknatısın manyetik alanının yani çekim gücünün yani manyetik alan kuvvet çizgilerinin sayısını arttırmak için; Demir çivinin bobinin üzerindeki iletken telin sarım sayısı arttırılmalıdır. Elektrik akımının şiddeti yani üretecin şiddeti arttırılmalıdır. Bobin kullanılıp içerine demir çekirdek konmalıdır. Elektromıknatısın kutupları pusula ile de öğrenilebilir. Örneğin; Electromagnetin kutuplarına bir pusula yaklaştırılır. Pusulanın ibresi bulunduğu yerdeki manyetik alana paralel durur. Bu durumda mıknatısın kutupları anlaşılır. Elektromıknatısın kutupları yani elektromıknatısın manyetik alanının yönü Sağ El Kuralı ile bulunur. Elektromıknatıs Sağ El Kuralı Sağ el kuralı, tel bobine alttan sarılıyorsa sağ elimizi bobini alttan kavrayarak tutarız. Bobini sağ elimizin avucuna aldığımızda dört parmağımızı akımın yönünü gösterecek şekilde tuttuğumuzda baş parmağımız N kutbunu gösterir. Pil, ters çevrilirse elektromıknatısın her iki ucu da aynı şekilde çekme özelliği gösterir ama kutupları yer değiştirir. Ancak elektromıknatıslarda her zaman pil söz konusu değildir. Büyük elektromıknatıslarda gelişmiş akü, motor vb. güç kaynakları kullanılır. Electromagnetin kutupları sarımdan geçen akımın yönüne bağlıdır. Sağ elimizin dört parmağı bobin üzerinden geçen akım yönünde olacak şekilde elimizi sardığımızda baş parmak kuzey kutbunu gösterir. Diğer uç ise güney kutbu olur. Kuzey kutbu mıknatısın pozitif, güney kutbu ise negatif kısmıdır. Bir electromagnetin çekim gücü; Telden geçen akım miktarı ile doğru orantılıdır. Bobindeki sarım sayısı ile doğru orantılıdır. Pilin gerilimi ile doğru orantılıdır. Pil sayısı ile doğru orantılıdır. Sargının uzunluğu ile ters orantılıdır. Önemli Not Sağ el kuralı daima akım yönünde olmalıdır. Elektromıknatıslar her zaman mıknatısın özelliklerini göstermezler. Akım kesildiğinde mıknatıslık ve özellikleri de kaybolur. Sağ el kuralı Elektromıknatıs Özellikleri Elektromıknatıslar, elektrikle çalışan mıknatıslardır. Manyetik alanı kontrol edilebilir mıknatıslardır. Artırılıp azaltılabilir. İstendiği zaman kapatılabilir. Çok kuvvetleri olabilir. Genelde bir demirin etrafına bobin sarılarak yapılırlar. Kutuplarını belirlemek için elektrik akımının yönü kullanılır. Elektromıknatıs Yapımı Güçlü elektromıknatıs yapımında bir magnetik madde demir çivi, iletken tel bakır ve üreteç pil, akü vb gibi. Güç kaynakları yani elektrik akımı kaynağı kullanılır. İletken tel demir çivi üzerine sarıldığında bobin sarımı elde edilir. Bobin sarımının ucundaki iletken telin açıkta kalan uçları üretecin kutuplarına bağlanır. İletken tellere pil bağlandığında devreden elektrik akımı geçer. Bu durumda bir manyetik alan oluşur. Bobine demir, nikel, kobalt gibi maddeler yaklaştırıldığında demir çivi bir mıknatısın özelliklerini gösterir. Böylece maddeleri çeker. Demir çivi artık elektromıknatıs electromagnet olmuştur. Eğer pilin kutuplarının yeri değiştirilirse, aynı durumla karşılaşılır. Bobin sarımlı devreye anahtar bağlanırsa ve anahtarı açılırsa akım geçmez. Manyetik alan meydana gelmez ve bobin sarımı mıknatısın özelliklerini göstermez. Elektromıknatıs Deneyi Deneyin Yapılışı Elektromıknatıs yapımında bir manyetik madde demir çivi İletken tel bakır kullanılır. Ayrıca üreteç yani elektrik akımı kaynağı kullanılır. Diğer kullanılan elektromıknatıs malzemeleri ; 10 cm Çivi , 1m bakır tel , Bir parça zımpara , 9Volt pil , Küçük çiviler Elektromıknatıs Mıknatısın yapılışı 1 metre bakır tel çiviye sık aralıklarla sarılır. 9 Volt pile temas ettirilen bakır telin uçları zımparalanır. Hazırlanan bakır telin uçları pile temas ettirilir. Elektromıknatıs alan meydana getirilir. Büyük çiviye yaklaştırılan küçük çiviler mıknatıs tarafından çekmeye hazırdır. Elektromıknatıs Hesabı Manyetik akının devresini tamamlamak için geçtiği yola manyetik devre denir. Manyetik bir devrede manyetik akıyı oluşturan kuvvete manyetik motor kuvveti denir. MMK Manyetik motor kuvveti “F” harfi ile gösterilir. Manyetik bir devrenin; manyetik motor kuvveti “F”, manyetik bobin sarım sayısı “N” ve bobinden geçen akımın şiddeti “I” ile doğru orantılıdır. “MKS” birim sisteminde “N” sarımlı bir bobinden geçen “I” akımının oluşturduğu manyetik motor kuvvet. Elektromıknatıs Formülü “F = N x I” dir. Bu formülde, F = Manyetik motor kuvvet MMK. Amper-Sarım AT N = Bobin sarım sayısı I = Bobinden geçen akım şiddeti Amper Soru İçerisinden 4 Amper akım geçen 200 sarımlı bir bobinin oluşturduğu MMK’ i hesaplayınız? Çözüm F = N . I F = 200 . 4 F = 800 AT’ dir. Alan Direnci Elektrik devrelerinde, elektrik akımının geçişine karşı koyan zorluğa direnç denir. Manyetik bir devrede manyetik akının geçişine karşı koyan zorluğa da alan direnci, manyetik direnç veya relüktans denir. Relüktans “Rm” ile gösterilir. Birimi 1/Henry dir. Manyetik bir devrenin uzunluğu “l”, kesiti “S” ve geçirgenliği de “μ” olduğuna göre devrenin alan direnci, Bu formüldeki değerler MKS birim sistemi cinsinden, Rm= Relüktans 1/Henry L = Manyetik devrenin uzunluğu metre μ = Manyetik devrenin geçirgenliği H/m S = Manyetik devrenin kesiti m2 Soru Bir demir halkanın ortalama yarıçapı 30 cm. Dik kesit alanı 20 cm2 ve geçirgenliği 300. Olduğuna göre alan direncini relüktansını hesaplayınız? Çözüm Elektromıknatıs Nerelerde Kullanılır? Elektromıknatıslar, uygulamada amaca göre farklı boyut ve biçimlerde yapılmaktadır. Elektromıknatısın Kullanım Alanları Evlerdeki tokmaklı kapı zilinde elektromıknatıs kullanılır. Radyo, televizyon, müzik çalar gibi cihazların hoparlörlerinde, mikrofonlarda, Haberleşmede ses ve görüntü iletiminde, telefon, telgraf vb gibi araçlar ve birçok elektronik cihazın imalatı için kullanılır. Buzdolabı, çamaşır makinesi, bilgisayar yapımı gibi aletlerin motorlarında, Araba marş motorlarında, Ev ve iş yerlerinde, endüstride çok değişik tipteki motorlarda, elektrik motorları, alternatör, jeneratör, röle, Elektronik aletlerin adaptör, kaçak akım rölesi, aşırı akım rölesi, elektrik sigortaları, kumanda röleleri Koruma amaçlı röleler, şalter ve kontaktörlerde, Evlerdeki adaptörlerin trafolarında Enerji iletiminde kullanılan gerilim dönüştürücü trafolarda Ayrıca hemen her cihazda kullanılan gerilim uygunlaştırıcı trafolarda. Ölçme ölçme alanını genişletme amaçlı trafolar da, Arama ve güvenlik amaçlı endüktif dedektörlerde, Hızlı manyetik trenlerde, Metal ayıklama sistemlerinde ve vinçlerde, Atom laboratuvarlarında parçacık hızlandırıcılarda kullanılır. Electromagnet hurda toplama yerlerinde hurdaların toplanmasında da kullanılır. Hurdalar elektromıknatıslar yardımı ile taşınarak istenilen yere götürülür ve hidroelektrik üretiminde kullanılır. Ayrıca demir yükleyen vinçler, elektromıknatıslar ile yükleri kaldırır. Elektromıknatısın çeşitli cihazlarda kullanımı Elektromıknatıs Fiyatları Elektromıknatıs özellikleri ve modelleri ve kullanma amacına göre fiyatlar değişmektedir. Mıknatıs Çeşitleri Nelerdir? Mıknatıs nedir Demir, nikel, kobalt gibi metalleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Cisimlerin bu özelliğine de mıknatıslık denir. Mıknatıslanma özelliği maddeler için ayırt edici özelliktir. Mıknatısın çekim alanı mıknatısın büyüklüğüne bağlı olarak değişik uzaklıklardaki metalleri çekebilir. Bir mıknatısın etkisini gösterebildiği bölgeye mıknatısın çekim alanı veya manyetik alan denir. Her mıknatısın belirli bir çekim alanı vardır. Mıknatıs magnet büyüdükçe çekim alanı da büyür. Mıknatıslar, bazı özel özelliklere sahiptir. Bundan dolayı mıknatıslar çeşitli endüstriyel amaçlar için kullanılır. Mıknatıslar, farklı elementlerden yapılmıştır. Manyetizma özelliklerine dayanarak mıknatıslar parçalanabilir. Her bir mıknatıs kendi özel özelliklerini taşır. Üç farklı tipte kategorize edilebilir. Doğal mıknatıs Yapay mıknatıs Elektromıknatıs Doğal Mıknatıs Doğal mıknatıs nedir? Mıknatıslandıktan sonra manyetik özelliklerini koruyabilen mıknatıs türleridir. Doğada oluşan ve taş olarak bulunan mıknatıslara doğal mıknatıs denir. Doğal mıknatıslar kaya gibidir. Kullandığımız mıknatısların tamamı yapay yani insanlar tarafından üretilen mıknatıslardır. Nikel, kobalt, demir oda sıcaklığında ferromanyetik özellik gösterirler. Doğal mıknatıslar, mıknatıs taşı gibi tabiatta mıknatıslanmış durumda bulunan cisimlerdir. Ayrıca Alnico, NdFeB, Sm-Co, Sm-Fe mıknatıslar gibi yapay olarak hazırlanmış alaşımlar da olabilir. Doğal mıknatıs taşı Alnico Alnico ismi, içerdiği üç ana öğenin her birinin ilk iki harfinden türetilmiştir. Bu mıknatıs kolayca manyetikliği giderilebilir. Mıknatıs yapımında kullanılan en önemli malzemeden birisi alnicodur. Alnico, kobalt %30-35, nikel %15 ve alüminyumdan %8 meydana gelen bir maddedir. Platin kobalt alaşımları genellikle saat endüstrisinde kullanılır. Neodimyum Demir Bor NdFeB Bu tip mıknatısın çok yüksek bir zorlayıcı kuvvete sahip olduğu bilinir. Nadir toprak manyetik malzemeden oluşur. Mıknatısın ürün yelpazesi bile 50 MGOe’ ye kadar son derece yüksektir. Samaryum Kobalt SmCo Manyetikliği gidermek çok zor olan mıknatıs türüdür. Bu mıknatısın, sıcaklığa ve oksidasyona karşı yüksek direnç gücü vardır. Seramik veya Ferrit Bu tip mıknatıs esas olarak sinterlenmiş demir oksit ve stronsiyum karbonat veya baryumdan oluşur. Çoğunlukla ucuzdur. Bundan dolayı presleme veya sinterleme işlemi ile kolayca üretilebilirler. Yapay Mıknatıs Gerçekte mıknatıs olmadıkları halde sonradan mıknatıslık özelliği kazanan maddelere yapay mıknatıs adı verilir. Mıknatıs çeşitlerinden olan günlük hayatta kullandığımız mıknatıslar yapay mıknatıslardır. Yapay mıknatıslar, manyetik alan içinde oldukları sürece kalıcı mıknatıslar gibi davranırlar. Ancak manyetikten çıkarılır çıkarılmaz manyetik niteliklerini kaybeden mıknatıslardır. Mıknatıs üretimi kullanım alanlarına göre farklı şekil ve büyüklükte yapılmaktadır. Yapay mıknatıs imalatında daha çok çelik ve demirden faydalanılır. Mıknatısın kuzeyi gösteren ucu N ve güneyi gösteren ucu S ile gösterilir. Mıknatısın zıt kutupları birbirini çekerken, aynı kutupları birbirini iter. Her mıknatısın etrafında manyetik alanı vardır. Mıknatısın manyetik alan kuvvet çizgileri kuzey kutbundan çıkar, güney kutbunda sona erer. Mıknatıslar yapıldığı malzemeye ya da şekline göre adlandırılır. Yapay mıknatıslar çubuk mıknatıs, şerit mıknatıs, silindir mıknatıs, iğne mıknatıs, U mıknatıs ve at nalı şeklinde olabilir. Mıknatıs Şekilleri Elektromıknatıs Mıknatıs çeşitlerinden birisi de elektromıknatıstır. Elektrik akımının etkisi ile mıknatısın özelliklerini gösterebilen magnetik maddelere elektromıknatıs denir. Elektromıknatıslar, yalıtılmış ince kabloların ham demire sarılıp, kablolardan akım geçirilmesiyle meydana gelir. Elektromıknatıslar esas olarak, içinden elektrik akımı geçtiğinde mıknatıs görevi gören sargılardır. Bir elektromıknatısın gücü, sadece elektrik akımının yönünü ve gücünü değiştirerek kolayca değiştirilebilir. Elektromıknatıslar…………. detaylı bilgi için tıklayınız. Çubuk Mıknatıs Çubuk mıknatıslar neodyum mıknatıs ve seramik mıknatısların, paslanmaz çelik boru içine dizilmesiyle oluşur. Bundan dolayı çubuk veya bar mıknatıslar adını almışlardır. Kullanıldığı yere göre istenilen ölçüde yapılabilir. Ayrıca isteğe göre her iki ucu da kapatılabilir, bağlantı uçları açılabilir veya saplama yapılabilir. Çubuk mıknatıs Bir ucu pozitif, diğer ucu negatif olan, silindir yada dikdörtgen çubuk şeklini alabilir. U mıknatıs yada at nalı mıknatısın iki ucu, zıt kutuplar durumundadır. Ancak çubuk mıknatısa göre zıt kutuplar birbirine daha yakındır. U mıknatısların kutupları arasında tel sargının dönmesi halinde kutuplar arası kuvvet çizgileri kesilir. Böylece elektrik akımı meydana gelir. Bir sargıdan elektrik akımı geçtiğinde, sargı U mıknatısın iki kolu arasında ise dönmeye başlar. U mıknatıslarının kullanıldığı yerler; d arsonval galvanometre, manyeto jeneratörler, spidometreler sıralanabilir. Çubuk mıknatıslar; kanal, boru, boşaltım kovanları gibi alanın dar olduğu yerlere tek veya çok barlı olarak tasarlanmaktadır. Mıknatısın cinsi ve şekli, bar sayısı, ürünün akış kapasitesi, uygulama yeri, demir içeren maddelerin yoğunluğuna ve temizliğine göre değişir. Neodyum Mıknatıs Neodyum mıknatıslar süper mıknatıslar olup güçlü çekim alanları vardır. Neodymium mıknatıslar küçük olmalarına rağmen çok daha fazla manyetik alan meydana getirirler yani güçlüdürler. Manyetik özellikleri olan neodyum mıknatıslar en güçlü manyetik materyaldir. Neodymium Neodyum mıknatıslar dünyada mıknatıs en güçlüsü olarak bilinir. Neodim mıknatıslar günümüzde çok gelişmiş uygulamalarda kullanılmaktadır. Neodyum mıknatıs Küp, silindir, blok, disk ve özel çeşitli şekillerde üretimi yapılmaktadır. Kullanım alanına göre farklı kaplamalar yapılır. Nikel, çinko, epoksi, kalay, krom, gümüş, altın. Neodyum mıknatısların kullanım alanı Ferrit, Alniko ve SMco gibi otomobil endüstrisi, elektrik motorları, Petrokimya endüstrisi ve manyetik sağlık ürünleri gibi çok çeşitli kullanım alanları vardır. Mıknatıs Fiyatları Mıknatıs firmaları tarafından, mıknatıs imalatı kullanım alanlarına göre farklı şekil ve büyüklükte yapılmaktadır. Yapay mıknatıs fiyatları kullanım alanlarına ve mıknatıs çeşitlerine göre değişmektedir. Pusula Çeşitleri Nelerdir? Pusula çeşitleri Doğada kullanılan ve çalışma prensibine göre modern şekilde dizayn edilmiş pusula çeşitleri; Standart plaka Aynalı pusula Askeri ve kutu prismatik pusula Askeri tip pusulalar daha çok hassas ölçümlerin yapılabilmesi için tasarlanmıştır. Hassas ölçüm yapılması zor olduğundan bu tip pusulaların kullanımları da oldukça zordur. Ataç pusulalar, döner kapsülün altına yerleştirilmiş ataç yardımıyla haritalara takılabilirler. Mıknatıs ile çalışan pusulalarda sapmalar oluşabilir. Bunlar iki gruba ayrılır; Yapay sapma deviasyon Doğal sapma varyasyon Standart Plaka Pusula Silva Orienteering sporunun doğduğu ülke, İsveç merkezli “Silva” markasıyla özdeşleşmiş pusula türlerinden biridir. Daha çok harita üzerinde kullanılmak için yapılmıştır. Harita üzerinde şeffaf yapısı, düz ve geniş tabanıyla yön bulmada kolaylıklar sağlar. Bu pusulalarda kullanılan oynar kapsül harita kullanımında ve orienteeringde bazı kolaylık sağlamaktadır. Kapsülün ayarlanması zaman kaybına sebep olmaktadır. Manyetik sapmanın düzeltilmesinde oynar kapsül diğer pusulalara göre avantaj sağlamaktadır. Standart pusulaların kullanım alanı yaygındır. Aynalı Pusula Aynalı pusulanın özellikleri genellikle plaka pusulasının gibidir. Harita üzerinde yada arazide kullanılır. Şeffaf ve düz olan tabanıyla harita üzerinde kullanımı kolaydır. Kerteriz alırken, aynı zamanda dereceyi görebilmeyi sağlayan aynası vardır. Ayrıca hedef almayı kolaylaştıran aynadaki çentiği ile her iki alanda da başarılı bir pusuladır. Aynalı pusulaların kullanım alanı yaygındır. Aynalı Pusula Kutu ve Askeri Pusula İsviçre ordusunda da kullanılan dayanıklı ve yaralı model İsviçreli “Recta” markası ile bütünleşmiştir. Metal bir gövde içinde bulunan pusuladan meydana gelir. Metal gövde boyunca uzanan hedef çizgisi ile arazide hedef almayı kolaylaştırır. Çoğu modelinde ayarlanabilir sapma çizgisi bulunmaktadır. Bu nedenle arazi kullanımında tercih edilen bir modeldir. Kerteriz Açıklık Pusulası Manyetik güney açısını açıklık belirlemek için kullanılır. Herhangi bir gök cisminden kerteriz almaya yarar. Kaptan köprüsünün açık bir noktasına yerleştirilen bir pinülle donatılmış büyük pusuladır. Kerteriz Açıklık Pusulası Asma Pusula Gemilerin seyir kamaraları ile süvari ve ikinci kaptan kamaralarının kemerlerine asılır. Baş aşağı şekilde asılan özel pusula, asma pusuladır. İkinci kaptan ve süvarilerin dinlendikleri zaman gemi rotasını kontrol etmesini sağlar. Manyetik Pusula Manyetik pusula, Dünya’nın manyetik alanının doğrultusunu gözlemlemekte kullanılır. Kerteriz alıp yeri bulmaya yardımcı olan mıknatıslasmış bir iğnedir. Manyetik pusula Manyetik özelliği olmayan bir maddeden yapılan kutu içerisinde bulunur. Esas organı hareketli bir mıknatıstan meydana gelen diğer ölçü aletleri de bu şekilde adlandırılır. Elektromanyetik Pusula Uçaklarda kullanılan manyetik pusula. Hareketli donanımı bir eksen çevresinde dönen ve aygıttan bağımsız bir manyetik alanın etkisindeki bir mıknatıstan oluşan, elektro manyetik ölçü aygıtıdır. Pouilletin tasarladığı ve Gaugainin geliştirdiği tanjant pusulasında, yer manyetik alanıyla içinden ölçülecek akımın geçtiği sabit bir bobinin yarattığı alanın bileşkesinin etkisindeki mıknatıslaşmış iğne tanjantı bu akımla, orantılı bir açı kadar sapar. Aynı şekilde sinüs pusulası da vardır. Dümenci Pusulası Serdümenin verilen rota açısından ayrılmaması için dümen dolabının üzerine yerleştirilmiş pusuladır. Serdümen dümeni tutan, gemiye yön veren gemici. Dümenci Pusulası Filika Pusulası Küçük teknelerde ve filikalarda kullanılan, kararlılığı yüksek küçük pusulalardır. Sıvılı Pusula Gemilerde kullanılan sıvılı bir pusuladır. Pusula kartının salınımlarını azaltmak için kabında alkol ve su karışımı bulunan pusuladır. Sıvılı pusula hatalara meydan vermez. Manyetik donanımı, su-alkol karışımı bir sıvı içerisinde yüzen şamandıralara bağlı iki büyük mıknatıstan oluşur. Bu şamandıralar pusulanın ağırlığını hafifleterek mil üzerinde bulunan pusula mihverinin sürtünmesini azaltır. Çelik gemiler yerin manyetik alanının yeginliğini ve yönünü büyük ölçüde değiştirir. Bundan dolayı belirli yönlerde sapmalar ortaya çıkar. Geminin demir kısımlarının etkisi pusulanın yakınına uygun biçimde yerleştirilen denkleştiricilerle giderilir. Sürekli manyetiklik, mıknatıslarla geçersiz hale getirilir. Geçici manyetiklik ise yumuşak düşey demirlerle geçersiz hale getirilir. bilyeler ve flinder çubukları Cayro Pusula Jiroskop Cayroskopun mekanik kararlılığına göre düzenlenmiş ve bu sebeple manyetik etkiler karşısında duyarsız olan pusuladır. Ağırlık merkezinden asılan ve elektrik sayesinde hızla döndürülen bir jiroskoptan oluşur. Başka bir tertibat olmaksızın, ekseni dönmeye başladığı sırada yöneltildiği bir yıldızın hareketini izler. Bir karşı ağırlık sistemi bu yatay ekseni yerinde tutar. Cayro Pusula Jiroskop Bir sönümleme sistemi bu eksenin coğrafi kuzey doğrultusundan ayrılmasını önler. Düzelticiler, geminin hızını, enlemini ve çeşitli hareketlerden kaynaklanan ivmeleri göz önünde tutmayı sağlar. Yineleyiciler, dümen kamarasına, kaptan köprüsünün iki yanına yerleştirilir ve radyogonyometre, radar vs. ile donatılır. Yavru Pusula Cayro pusulanın hareketlerini bir senkron motor sistemi ile izleyen ve bir pusula gibi yön cihazdır. Kerteriz almak için geminin sancak-iskele alabandalarına yakın köprü üzerine yerleştirilir. Ayrıca geminin yeke dairesine, harita kamarasına ve bazen de kaptan kamarasına yerleştirilir. Kadranlı Pusula Bir kutu içine yerleştirilen ve cihazı yönlendirerek istendiği taktirde saati öğrenmeyi sağlayan küçük güneş saati. Parmak Pusula Orienteering gibi doğru yönü bulmanın ve hızın önemli olduğu zamanlarda kullanılan pusuladır. Sabit kapsülü zaman kaybını azaltır ve parmağa takılması bir elin serbest kalmasını sağlar. Bu yönü ile harita üzerinde ve orienteeringde çok kullanışlıdır. Parmak pusula oryantiring sporu için ideal pusuladır. Ama herhangi bir hedef çentiğinin olmaması plaka pusulasındaki gibi arazi kullanımında zorluk çıkarır. Parmak Pusulası Arazi Pusulası Sakarya İzci Grubu’nun da kamplarında bu pusula kullanılmaktadır. Arazi pusulası harita üzerinde çok kullanışlı olmasa da, arazide en kullanışlı pusulalardan biridir. Açıldıktan sonra tek el ile kullanılabilir. Büyüteci ve tel hedef çizgisiyle insan hatasından kaynaklanan sapma minimuma iner. Açı dereceleri pusulanın içerisindeki sıvı üzerinde yüzen iğneyle bütünleştirilmiş diskin üzerindedir. Böylece her seferinde 0º ile iğnenin kuzey ucunun üst üste getirilmesine gerek kalmaz. Pusulanın yanında bulunan cetveliyle de haritada temel işlevleri yerine getirebilir. Ayrıca demir gövdesiyle sağlam bir pusuladır. Kullanım Alanlarına Göre Pusula Çeşitleri Havacılık ve Denizcilik Jeomanyetik Eğim pusulası Yükselim pusulası Topograf topografya pusulası Havacılık Pusulası Tüm doğrultuları manyetik kuzey doğrultusu ile karşılaştırmaya yarayan cihazdır. Manyetik kuzey, gerçek kuzey, yani coğrafi kuzey ile doğal sapma adı verilen bir açı oluşturur. Harita üzerinde işaretlenen bu açı ile kaptan uçağının veya pilot veya gemisinin gidiş yönünü tayin edebilir. Basit bir pusula olan kuru pusula üstü bir camla kapatılmış ve kardana asılmış bir kaptan oluşur. Denizcilik Pusulası Bu kabın ortasında üstüne bir mihver pusula mihveri oturtulmuş sivri uçlu düşey bir mil vardır. Pusula mihveri üstüne rüzgar gülü yapıştırılmış hareketli bir çember taşır. Rüzgar gülüne de birbirine koşut mıknatıslı bir çok iğneden oluşmuş manyetik bir donanım asılıdır. Geminin yalpalaması ve rotadan kaçması, rüzgar gülünde, sönümlenmesi uzun süren salınımlara yol açar. Manyetik Eğim Pusulası Belirli bir yerde yer manyetik alan doğrultusunun ufukla yaptığı açıyı ölçen, yatay bir eksenin taşıdığı mıknatıslaşmış iğne. Eğimin göz önüne alınması 16 yy. sonunda yaşamış İngiliz fizikçi Roment Norman’ ın düşüncesidir. Yükselim Pusulası Belirli bir yerde manyetik meridyenin coğrafi meridyenle yaptığı değişken açıyı ölçen pusuladır. Yatay bir düzlemde devinen mıknatıslaşmış bir iğnenin tam olarak kuzey/güney doğrultusunu almaz. Bunu ilk kez Kristof Kolomb fark etmiştir. Topoğrafya Pusulası Arazi ölçümlerinde kullanılan ve bir gözleme mekanizmasıyla donatılmış pusuladır. Uçları derecelenmiş bir çember üzerinde hareket eden mıknatıslaşmış yatay bir iğne, kare bir kutunun içerisindedir. Kutunun yanında ise bir dürbün veya iki pinül bulunur. Bunların doğrultusu, derecelerin bulunduğu bir çapa koşuttur. Topoğrof topoğrafya pusulası, A tepe noktasına ulaşmayan BAC üçgenini ölçmeye yarar. Pusula Fiyatları Kullanım amacına göre pusula imalatı yapılır. Pusula fiyatları model, marka çeşitlerine göre değişir. Pusula Nedir? Pusulanın Çalışma Prensibi nasıldır? Tarihin en önemli keşiflerden birisi de pusuladır. Günümüz dünyasının keşfedilmesinde büyük faydaları vardır. Pusula nedir? Pusulanın çalışma prensibi nasıldır? Pusula Nedir? Yön gösteren, kerteriz alıp mevki bulmaya yardım eden mıknatıslı veya cayro ile çalışan seyir aletine pusula denir. Pusula, başlıca olarak ulaşımda ve arazi incelemesinde kullanılan, dünya üzerinde yön tespit etmeye yarayan cihazdır. Pusulalar; manyetik veya cayroskopik olarak ya da bir yıldıza göre yön belirleme prensipleriyle çalışırlar. Pusula Ne İşe Yarar? Seyrüseferde ve arazi belirlenmesinde, pusula yön bulma için kullanılır. En eski pusula türü, Dünya’nın manyetik alanına göre yönleri gösteren manyetik pusuladır. Dünyanın manyetik alanının yönüne bağlı olarak ibresi daima sabit doğrultuda kalır. Sıklıkla pusula sözcüğü, manyetik pusula ile eşanlamlı olarak kullanılır. Manyetik pusula, dünyanın manyetik alanının doğrultusunu gözlemlemekte kullanılır. Kerteriz alıp mevki bulmaya yardım eden mıknatıslaşmış bir iğnedir. Manyetik olmayan bir maddeden yapılmış bir kutu içinde bulunur. Temel organı hareketli bir mıknatıstan oluşan diğer ölçü aygıtları da bu adla anılır. Pusula, İtalyanca bir sözcük olan bussola kelimesinden Türkçeye geçmiştir. Açık hava sporları, kamp yapan kişiler de yön bulmak için pusula kullanırlar. Dağcılık kampları ve dağ tırmanışlarında, tatil kamplarında doğada konum belirlemek için pusula oldukça önemlidir. Bazı pusulalar tıpkı bir saat kayış aracılığıyla bileğe takılabilir. Bazıları kapaklı ve sağlam bir kutu içinde saklanır, bazıları da bir kordon ile boyunda taşınabilir. Pusula çeşitleri ve özelliklerine göre pusula fiyatları da değişir. Pusula Yapısı Pusulanın ibresi ortasından sürtünmesiz iğne yatakla askıya alınmış manyetik metal bir çubuktur. İbrenin çevresinde bir de yönlerin derecelerini gösteren bir kadran vardır. Pusulada ibrenin kuzeyi gösteren ucu genellikle boyalıdır. Ya da karanlıkta da görülebilmesi için fosfor bileşimli maddeyle kaplanır. Modern pusulalar, döner gösterge kadranı biçiminde yapılır. Bir sıvı içinde korunur. Sıvı, sarsıntıları önlemek ve sönümlendirmek görevi yapar. Elmas yataklar kullanılarak sürtünme azaltılır. Pusulalar, kullanma gayesine göre farklıdır. Genellikle pusulaların kara, gemi ve uçak tipleri vardır. Gemilerde kullanılan pusulalarda; Baş-kıç ve sancak-iskele sallanmalarını karşılayan ve pusulanın daima yatay durmasını sağlayan halka düzeni kullanılır. Geminin yönünü bulabilmesi için kullanılan manyetik pusula miyar pusuladır. Uçak pusulalarında ise, yerden yayın yapan radyoda yayın yönünü gösteren başka bir ibre vardır. Pusula Çalışma Prensibi Manyetik pusulanın en önemli parçası, bir manyetik alan içinde bulunan pusula iğnesidir. İğne serbestçe hareket edebilecek biçimde pusulanın gövdesine monte edilmiştir. Pusula iğnesi serbest kaldığı zaman hep aynı yönü gösterir. Pusula iğnesi sabit olarak aynı yönü göstermesi dünya üzerinde iğneyi çeken bir kuvvetin varlığından kaynaklanmaktadır. Yeryüzü bir ucu kuzeye, öbür ucu güneye uzanan çok büyük bir mıknatıs gibidir. Dünyanın manyetikliği, pusula iğnesinin manyetik kuzeye manyetik alanın kuzey kutbuna doğru dönmesine sebep olur. Pusula Nasıl Kullanılır? Pusula ile yön bulma için, kerteriz almak gerekir. Kerteriz manyetik kuzey ile hedef arasındaki açıdır. Eğer gidilecek hedefi gösteren bir harita varsa kerteriz almak için harita kullanılır. Bunun için Silva 1-2-3 yöntemi kullanılır. Haritayı kullanırken; harita yatay bir yüzeye konur. Bulunulan nokta ile gidilecek nokta hayali bir çizgiyle birleştirilir. Pusulanın uzun kenarı, hedef çizgisinin üzerine gidilecek yönü gösterecek biçimde konulur. Pusulanın bileziğini; içindeki çizgiler haritanın düşey çizgileri ile paralel olana kadar çevrilir. Pusula Nasıl Kullanılır Hedef açısı okuma noktasından okunulan açı, kerteriz açısını verir. Açı öğrenildiği için gidilecek yöne rahatlıkla gidilebilir. Pusulayı haritadan kaldırıp ve yere paralel tutulur. Bilezikteki kuzey ile, pusulanın kuzeyi çakışıncaya kadar çevrede döndürülür. Sonra pusulanın hareket yönü gidilecek yönü gösterir. Harita olmadığında, gidilecek yer arazide görülebiliyorsa, hedefin kerteriz açısı şu şekilde bulunur. Pusulanın gidilen ok yönü hedefe doğru tutulur. Pusula bileziği, kırmızı ok pusulanın manyetik kırmızı ucu ile çakışana kadar çevrilir. Gidilen ok yönünde okunulan açı değeri kerteriz açıdır. Pusulanın Özellikleri Dönebilen mıknatıssal iğne, kuzeyi gösteren ucunun kolay görülmesi için diğerinden farklı örnek kırmızı renkte olur. İçi sıvıyla dolu olan döner kapsül ve pusula iğnesi vardır. Kapsülün vazifesi pusula iğnesindeki titreşimleri azaltır ve doğru sonucu bulmayı sağlar. Kapsül etrafındaki bilezik, üstüne 0-360 arasında dereceler işaretlenir. Pusula iğnesinin altında yön oku ve yön okuna paralel olan meridyen çizgileri bulunur. Bunlar kapsülle beraber dönerler. Referans çizgisi ve açı yön oku ve meridyen çizgilerinin bulunduğu düzlemden okunur. Pusulanın zemin biçimi şeffaf ve dikdörtgendir. Döner kapsül altında gidilecek yeri gösteren okun bulunması ve pusulanın kenarının uzunluğu kullanımda kolaylık sağlamaktadır. Pusulanın çevresinde hesaplama cetveli vardır. Hesaplama cetveli metrik ve inç olarak işaretlenmiştir. Sınırlı cetvelle birim çevirmelerine kolaylık sağlayarak kısa mesafedeki ölçümlerde de kolaylık sağlar. Pusula ile yön bulma; sadece kuzey yön değil, ana ve arayönler de bulunur. Pusula manyetik bir cihazdır. Etrafındaki metal cisimlerden örneğin; Metal saatler, yüzükler, cep telefonu, bilgisayar, televizyon aletler manyetik alan yayarlar. Bu durumdan pusula etkilenebilir ve pusulayı şaşırtabilir. Bundan dolayı pusula bu cisimlerden uzakta kullanılmalıdır. Pusulanın Tarihçesi Pusula ile ilgili bilgiler; İlk pusula mıknatıs taşı kullanılarak elde edilmiştir. İlk defa denizciler; küçük bir parça mıknatıs taşını bir çöp üstüne koyarak suya bırakmışlardır. Çöpün Dünya’nın manyetik alan çizgileriyle aynı hizaya gelerek, bir ucunun da Kutup Yıldızı’nı gösterdiğini keşfettiler. Bu keşfi hemen bir ikincisi izledi. Mıknatıs taşına uzun süre temas ettirilen demir veya çelik bir iğne de kuzey- güney yönünde hizaya geliyordu. Pusula 12. yüzyılda Çinli ve Avrupalı denizciler tarafından keşfedilmiştir. Fransa da ise pusuladan 1200’de bahsedilmeye başlandı. 1207’de, İngiltere, 1213’te İzlanda takip etmiştir. O zamanlar da pusula ilkel bir yapıdaydı. Pusulayı Kim Buldu? Pierre de Maricourt 1269’da iğneyi bir mile geçirmiştir. Bunu bir yanı saydam kutunun içine yerleştirmiştir. Pierre de Maricourt ilk önemli gelişmeyi gerçekleştiren kişidir. Pusula Yönleri Pusulanın ibresi ortasından sürtünmesiz iğne yatakla askıya alınmış manyetik metal bir çubuktur. Dünyanın manyetik çizgileri bu metal çubuğu boydan boya geçmek isterler. Bunun için çubuk, manyetik çizgilerin yönünde dönerek durur. Dünya manyetik çizgileri güney kutbundan çıkar. Atmosferde bir daire çizip kuzey kutbuna girer. Dünyanın manyetik alanı kutuplarda içe basılı bir elipsoid şeklindedir. Bu manyetik alanın, ergimiş halde bulunan magmada dolaşan akımlardan oluştuğu düşünülmektedir. Pusula Yönleri Pusulada yönler güney yada kuzey kutbundan derece olarak anlatılır. Örneğin kuzeydoğu yönü kuzey 45° doğu şeklinde tarif yılından sonra genel olarak alınan bir kararla, yön azimut olarak seçilmiştir. Dereceler kuzey sıfır olarak saat yönünde büyüyen dereceler biçiminde doğu 90°, güney 180°, batı 270° olarak kabul edilmiştir. Pusula Nasıl Yapılır? Pusula yapmak için gerekli olan malzemeler Mıknatıs, makas, pipet, dikiş iğnesi, bir kap içerinde su. Mıknatıs yapılışı; pipeti birer santimlik iki adet parça kesiniz. önce iğne bir mıknatısa çevrilmelidir. dikiş iğnesi mıknatısa iyice sürülür, amaç iğnenin manyetik bir özellik kazanmasıdır. Mıknatısı iğneye 15-20 defa aynı yönde sürtülerek mıknatıslanır. Eğer mıknatıs yoksa mıknatıslama işlemi, iğneyi bir yün parçaya sürterek de yapılabilir. İğne mıknatısa sürtülerek manyetik özellik kazandırılır. Sonra iğneyi alıp kesilen pipet parçasının yan tarafından delerek geçirilir. Diğer kesilen pipet parçasına da aynı işlem yapılır. iğnenin sivri olan ucu ve ip geçirilen kısmı dışarda kalmalıdır. Sonra pipete geçirilen iğne su yüzeyine bırakılır. Su yüzeyine bırakılan iğne kendi kendine döner. Sivri olan kısmı kuzeyi, iplik geçirilen kısmı ise güneyi gösterir. Pusula Çeşitleri Standart plaka , aynalı, askeri ve kutu prismatik pusulalar. Doğada kullanılan modern dizayn edilmiş pusula çeşitleridir. Askeri tip pusulalar daha çok hassas ölçümlerin yapılabilmesi için tasarlanmıştır Pusulanın Kullanım Alanları Doğada kullanılan ve çalışma prensibine göre modern şekilde düzenlenen pusula çeşitleri vardır. Pusulayı önce denizciler seyrüseferde kullanmışlardır. Tapu ve kadastro işi ile uğraşan harita teknisyen ve harita mühendisleri Koşarak hedef bulma oryantring sporu yapan sporcular Dağcılık sporu yapan dağcılar Madenciler Mimarlar Ormancılar İzciler Yelken yarışı yapan yatçılar Sivil havacılar Askerler kara, deniz ve hava kuvvetleri Pusula Hataları Nelerdir? Pusula hataları; Sapma hatası, Değişme hatası, Dönme hatasıdır. Sapma Hatası Dünya manyetik alanının ekvatordan kuzey kutba ve güney kutba gidildikçe açı ve yoğunluğunun değişmesi ile alakalıdır. Dünya manyetik alan kuvvetinin dik bileşeni ekvatorda sıfır iken kutuplara doğru gidildikçe büyür. Pusula ibresini esas çeviren kuvvet manyetik alanın yatay bileşenidir. Kutuplara doğru zayıflayan bu yatay bileşke kuvveti, ibrenin tam kutbu göstermesine yeterli değildir. Pusula ibresinin enlemlere göre kutupları gösterirken yaptığı hataya sapma adı verilir. Her şehrin enlem derecesine göre sapma açısı mevcuttur. Değişme Hatası Pusulanın olduğu yerde fazla miktarda demir kısımların olması ya da elektrik akımı taşıyan kabloların olmasından oluşur. Dünya manyetik alanı, akım taşıyan kablolar ve demir kütlelerden etkilendiğinden pusula gerçek yönü göstermez. Bu hata, pusulanın yanına konulan tashih mıknatıs çubuklarıyla giderilir. Dönme Hatası Pusulanın ibresi ani hareketlerle döner. Pusulanın ibresi dünya manyetik alanı yatay bileşkesinin etkisinden kurtularak dönmesi ile oluşur. Uçak ve gemi gibi sallanma ve ivme özelliği taşıyan araçlarda dönme hatası çoktur. Bu hatayı jiroskop pusula kullanılarak önlemek mümkündür. Modern pusula imalatı jiroskoplu yapılmaktadır. Jiroskoplu pusulada sürtünmesiz iki elmas yatak arasında yüksek devirle dönen bir rotor bulunur. Rotor iki adet halkanın arasında dengeli bir biçimde askıya alınmıştır. Halkalar birbirine dik iki eksen çevresinde dönerler. Halkalarının dönme eksenleri birbirine dik ve rotor ağırlık merkezinde kesişirler. Halkalar her yöndeki sallanmanın rotora ulaşmasını önleme görevi yapar. Rotor yüksek devirle döner. Rotor korumasına dışarıdan gelen hiçbir kuvvetle dönüş düzlemi değiştirilmez, bu durumda dönüş ekseni sabit bir noktayı gösterir. Buna jiroskobun atalet prensibi adı verilir. Dönüş eksenini değiştirmek için rotora doğrudan doğruya kuvvet uygulanmalıdır. Rotor dönüş ekseni, uygulanan kuvvete dik doğrultuda harekete geçer. Jiroskobun bu özelliğine, jiroskop yön sakınımı denir. Jiroskobun yön sakınımı prensibinden yararlanılır. Her enlem için rotor yönü hassas bir biçimde kuzeyi gösterecek şekilde ayarlanır. Jiroskop pusula ile pusula arasındaki fark; Pusula dünya manyetik kutbunu, Jiroskop pusula ise ideal kuzey olarak kabul edilen ve coğrafik kutbu göstermesidir. İki kutbun arasında belirli bir açı vardır. Pusula Tanımları Falso Pusula Gerekli düzeltmeleri yapılmamış hatalı yön gösteren pusulaya denir. Sağır Pusula Geminin yön değiştirmelerinden etkilenmeyen devamlı olarak geminin rota tuttuğu yönü gösteren pusuladır. Pusula Dolabı Pusula dolabı camlı silindir şeklinde bir kutudur. Dolabın için de mıknatıslı çubuklar, pusulayı aydınlatan lamba vardır. Sözlükte “Pusula Ne Demek” Anlamı Üzerinde kuzey-güney doğrultusunu gösteren bir mıknatıs iğnesi bulunan ve yön bulma için kullanılan kadranlı cihaz. Küçük bir kağıda yazılmış kısa mektup, tezkere Üzerinde alacak hesabı yazılmış kağıt. Mıknatıs Nedir Nasıl Yapılır? Nasıl Oluşur Mıknatıs nedir Demir, nikel, çelik tozu gibi tanecikleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Ayrıca manyetik alan oluşturma özelliği bulunan cisimlerdir. Mıknatısın herhangi bir yerinden kırılmasında bile; kuzey, güney kutupları ile aynı etkiye sahip mıknatıslar tekrar elde edilir. U şeklinde bükülmüş bir metal parçasından oluşur. Mıknatısın karşılıklı uçları manyetik çekme ve itme kuvvetlerinin merkezidir. İki uca, mıknatısın iki kutbu denir. Mıknatıs Cezayir, İsviçre ve Ural dağlarında bazı göktaşı kalıntılarından ve dünyanın birçok yerinde doğal olarak dağınık bir şekilde bulunmaktadır. Doğal mıknatıslar kendiliğinden oluşmuş mıknatıslar olarak yer alır. Ancak bu doğal mıknatıslar dışında da su verilerek özel çelikten yapılmış olan yapay mıknatıslar da bulunmaktadır. Mıknatıs şekilleri; Mıknatıs şekilleri Mıknatıslar genelde üç gruba ayrılır Doğal mıknatıs İçerisinde manyetit adı verilen demir oksit bileşiği içeren kayaç doğal mıknatıstır. Çekme ve itme kuvveti mıknatısın kendisinde vardır. Yapay mıknatıs Kullandığımız mıknatıslar yapay mıknatıslardır. Mıknatıslar kullanım alanlarına göre farklı şekil ve büyüklükte yapılır. Yapay mıknatısların yapımında daha çok demir ve çelikten faydalanılır. Bu mıknatıslar yapay vasıtasıyla manyetik mıknatıs özelliği kazanırlar. Ya devamlı veya geçici bir zaman içinde mıknatıs durumuna gelirler. Elektromıknatıs Ham demir çubuk etrafına sarılmış geçirgen bir sargı selenoit dan elektrik akımı geçmesi durumunda oluşurlar. Mıknatıs Nasıl Yapılır? Çelikler karbonun çözülmüş olduğu yaklaşık 800°C üzerinde durarak östenit elde edilir. Östenitin 260°C bozulmayacak bir biçimde hızla soğutmaya bırakılır. Bu işlem sonrasında sıcaklık düşürüldüğünde sadece marstentin elde edilir. Bu madde demir içinde bulunan demir karbon çözeltisi olarak adlandırılır. Çelikler mıknatıs yapımında karbonun ana maddesidir. Mıknatıs yapımında kullanılan önemli malzemelerden biri alnicodur. Alnico, temel olarak kobalt %30-35, nikel %15 ve alüminyumdan %8 oluşan bir maddedir. Platin kobalt alaşımları saat sanayisi içerisinde kullanılmaktadır. Kobalt ferrit veya baryum ferrit eski kullanılan çelik mıknatıslara göre daha fazla kullanılmaktadır. Bu tarz maddeler otomobil uçak gibi alanlarda kullanılır. Bu mıknatıslarda kauçuk ya da plastik eklenerek bükülgen mıknatıslar olması sağlanmaktadır. Mıknatısın özgül ağırlığı olarak 2,7gr/cm3 olarak ölçülmüştür. Çelik, nikel, demir gibi bazı metalleri çekebilmektedir. Ancak bakır ve alüminyum gibi metallerde etki sağlamaz. Mıknatıslar ve Özellikleri Mıknatısın kuzeyi gösteren ucu N ve güneyi gösteren ucu S ile gösterilir. Mıknatısın zıt kutupları N ve S birbirini çeker. Mıknatıslarda N ile N ve S ile S kutupları birbirini iter. Her mıknatısın çevresinde manyetik alanı vardır. Mıknatısın manyetik alan kuvvet çizgileri kuzey kutbundan çıkar, güney kutbunda son bulur. Bir mıknatıs bölündüğü zaman tüm mıknatıs parçaları da N ve S kutupları oluşur. Dünyanızın mıknatıs özelliği vardır. Bundan dolayı pusula ile yön bulunur. Bazen sihirbazlar, gösterilerinde mıknatıs kullanırlar. Mıknatıs ile deney yapılırken, çevrede bankamatik kartı , cep telefonu, TV, bilgisayar ekranı gibi cihazlar olmamalıdır. Zira mıknatıs bu cihazlara zarar verebilir. Mıknatısın Kutupları Mıknatıs uçları, itme ve çekme özelliklerine sahip olmakla birlikte en yoğun olduğu bölgelerdir. Bir mıknatısın iki kutbu vardır. N ve S uçlarına mıknatısın kutupları denir. Mıknatısın çekme özelliği en çok olan uç kısımlarına kutup adı verilir. Şekli nasıl olursa olsun mıknatıslar da iki tane kutup bulunur. Bir mıknatıs parçalara bölündükçe her bir parça yine iki kutuptan oluşan bir mıknatıs özelliği gösterir. Ortadan asılan mıknatısın kuzey tarafa yönelen ucu kuzey N kutbu, diğeri güney S kutbudur. Bu iki kutupta aynı çekme özelliği vardır. Mıknatısın en küçük parçası yine mıknatıstır. Mıknatıs Kutupları ve Kuvvet Çizgileri Farklı iki mıknatıs birbirlerine yaklaştırıldığında; Aynı kutupların N-N ya da S-S birbirini ittiği, Zıt kutupların N-S ya da S-N ise birbirlerini çektiği görülür. Doğal Mıknatıs Nasıl Elde Edilir? Manyetik kutup özellikleri olan çelik, kobalt, nikel gibi alaşımların biri yada birkaçı ile mıknatıs elde edilir. Yeryüzünün manyetik meridyenine, yani manyetik alana paralel duruma getirmek. Bu paralel duruma şiddetli ve keskin bir darbe inmesi ile mıknatıs elde edilir . Bir mıknatısla temasını sağlamak yada mıknatısın herhangi bir bir kutbuna sürtmekle mıknatıs elde edilir . Elektromanyetik bir alana, ferromanyetik bir cisim yerleştirilerek elektrik akımı geçirmek. Selenoit yardımı ile de yapılabilir. Cismi ısıtmak ve soğurken dünyanın manyetik alanı yönüne çevirmek sureti ile doğal mıknatıs elde edilir. Sürtünme ile mıknatıslama Mıknatısı Bölmek Çubuk şeklinde olan bir mıknatıs ikiye bölündüğünde meydana gelen mıknatıs parçaları yine N–S kutuplu mıknatıs özelliği taşır. Bölme işlemi atomik boyuta kadar devam ettirildiğinde de yine mıknatıs özelliği devam eder. Yani tek kutuplu mıknatıs elde edilemez. Mıknatıs Teorileri Mıknatısın moleküler teorisine” göre; mıknatıs olmayan fakat mıknatıs olma özelliğine sahip olan bir cisimde – ve + kutuplar bulunur. Cismin içindeki kutuplar cismin mıknatıs olmadan önce molekül halinde ve düzensiz gruplar şeklindedir. Manyetiklik özelliği kazandığı zaman, cismin içindeki moleküller düzene girer. + kutuplar kuzey ve – kutuplar güney zıt yönde toplanırlar. Bu durumda tek bir manyetik alan ve tam bir manyetik kutupluluk elde edilir. Modern elektron teorisi de birazda olsa aynı noktaları kabul eder fakat, yük fikrini bırakır. Domain veya atom gruplarından oluşan tanecik fikrine ağırlık verir. Mıknatısın Özellikleri Nasıl Kaybolur? Mıknatısa şiddetli ve keskin bir darbe ile vurmak. Mıknatısın oksitlenmesi paslanması. Bir mıknatısa temas ettirmek veya mıknatısın bir kutbuna sürtmek. Mıknatısın aşırı sıcaklıkta kalması. Cismi ısıtmak ve soğurken yeryüzünün manyetik alanı yönüne çevirmek. Mıknatıs Kullanım Alanları Mıknatıs günlük hayatta nerelerde kullanılır? Günümüzde mıknatısın kullanım alanları çok farklıdır. Kullanılan mıknatıs çeşitleri her boyut ve şekilde olabilir. Elektrik santrallerinde jeneratörlerde elektrik enerjisi elde etmek için, Elektrik motorları, cep telefonu, hoparlör ve mikrofonlar, trafolar, Pusula, sıvılar içindeki demir bileşiklerinin, çöplerin içinde bulunan bazı metal maddeleri ayrıştırmak için, Kredi kartları, televizyon ve bilgisayar monitörleri oyuncak yapımı, kapı zili, telgraf, Endüstride, hurda yığınlarının arasından demir parçalarını ayırmak için, Voltmetrede, hoparlör ve mikrofonlar, kil temizleme, cam kumu temizlemek için, Radyo, televizyon, buzdolaplarının kapağının kapanması için, elektronik cihazların yapımında, VHS videolar, kasetler, bilgisayarların içindeki floppy diskler ve hard diskler de mıknatıs kullanılır. Vinçler de ise ağır cisimleri kaldırmak için elektromıknatıs kullanılmaktadır. Mıknatıs Fiyatları Mıknatıs çeşitleri ve özelliklerine göre mıknatıs fiyatları belirlenmektedir. Çubuk mıknatıs, U mıknatıs, yuvarlak mıknatıs, at nalı mıknatıs, halka mıknatıs, kare mıknatıs ve pusula iğnesi şeklindedir. BENZER KONULAR Mıknatıs Çeşitleri Nelerdir? Elektromıknatıs Nedir?

bir mıknatıs başka bir mıknatıs dışında hiçbir maddeye